Monitoring van belang bij alle intensieve grondwerkzaamheden

Ze zijn regelmatig in het nieuws: incidenten met gescheurde of verzakte gebouwen in de buurt grondwerkzaamheden, zoals de aanleg van een metrolijn of het uitbaggeren van een kanaal. Daarbij wordt al snel gewezen naar de aannemer die ter plekke graaft, heit, trilt, een damwand slaat of de grondwaterstand verlaagt. Het kan leiden tot felle discussies en forse claims, maar ook tot boetes, vertragingen en imagoschade. Het is dan ook geen overbodige luxe om de risico’s vooraf in kaart brengen en de bodembewegingen tijdens het hele project te monitoren. Bovendien is dat ook haalbaar.

Monitoring vereist wel gevoelige apparatuur en een zeer grote precisie. “Het gaat om ‘high class landmeten’ met een sub-millimeter nauwkeurigheid”, aldus Ad van Gils, expert van GIN-partner Topcon. “In het ideale geval gaat het ook niet om incidentele, maar om doorlopende metingen. Door realtime te monitoren kun je de waargenomen grondbewegingen terugleiden naar specifieke werkzaamheden. Als die verplaatsing boven een vooraf ingestelde drempelwaarde komt, krijg je een waarschuwing en kunnen zelfs de werkzaamheden worden stilgelegd. Vóórdat er schade ontstaat. Alles wordt overigens ook continu vastgelegd om later te kunnen rapporteren.”

Het Delta Watch systeem van Topcon wordt in binnen- en buitenland toegepast bij diverse grote infrastructurele projecten, o.a. in Amsterdam, Rotterdam en Londen. Zo ook bij het indrukwekkende metroproject Grand Paris Express. Op dit moment draaien hier continu maar liefst 154 Total Stations onder én boven de grond, die allemaal aan elkaar zijn gekoppeld.

Bij kleinere projecten is een dergelijke continue monitoring meestal niet aan de orde. Barry Engelen, expert Monitoring bij Topcon: “Veel bouwbedrijven sturen liever dagelijks een landmeter om handmatig te monitoren wat er gebeurt. Zeker als ze maar een of twee projecten per jaar draaien waarbij een paar weken monitoring nodig is. Dan verdient de investering in een compleet monitoringsysteem zich niet terug.” In die situatie is huren/leasen wellicht een interessant alternatief om kosten te besparen. De apparatuur van Topcon kan namelijk worden gehuurd bij de welbekende verhuurpartner Boels.

Dat er niet bij meer projecten automatisch wordt gemonitord, kan ook ermee te maken hebben dat het correct instellen van de apparatuur de naam heeft omslachtig te zijn. De gebruiksvriendelijkheid van de software verschilt nogal per merk. Topcon pakte al enkele jaren geleden deze uitdaging aan door aan de samenwerkende ontwikkelaar VMT te vragen om een gebruiksvriendelijke en intuïtieve applicatie voor monitoring te ontwikkelen. Dit werd Delta Watch, een systeem dat het instellen en beheren van het monitoringsysteem eenvoudig maakt. Het is niet nodig om tientallen schermen te doorlopen en scripts te schrijven, wat bij andere merken wel voorkomt. “Een live demonstratie met een Total Station en een paar prisma’s zetten we op binnen 30 minuten”, zegt Engelen. “En een complete veldopstelling hebben we volledig draaiend binnen een halve dag.”

De eenvoud van opzet en beheer bespaart tijd en kosten op projecten en biedt een betrouwbare oplossing om risico’s te voorkomen of tot een minimum te beperken. Bovendien zijn met Delta Watch meerdere monitoringprojecten op afstand beheren. Met de uitbreiding ‘Delta Live’ zijn maatwerk-interfaces per gebruikersgroep in te richten. De landmeter krijgt bijvoorbeeld meer specifieke data te zien dan de uitvoerder, bewoners zien alleen wat voor hun eigen huis van toepassing is, de toezichthouder (bv. gemeente) krijgt weer andere data die relevant is voor de uitoefening van zijn functie.

Kennismaken met Topcon? Dat kan tijdens de GeoBuzz in Amersfoort op 21 en 22 juni. Topcon is te vinden op stand nummer 16 aan de Oliemolenhof.

Beeld bovenaan: Bij elk project waar veel grond wordt verzet is er risico op schade aan de omgeving.