Informele afsluiting FIG e-Working Week 2020/2021

Aangekondigd als terugkomdag voor actieve vrijwilligers van de FIG e-Working Week 2020/2021, werd een zeiltocht naar de Marker Wadden georganiseerd. Vanwege de coronapandemie kon de FIG Working Week in 2020 helaas geen doorgang vinden. In plaats daarvan werd in juni 2022 de eerste online FIG Working Week georganiseerd, waar Nederland wel internationaal acte de présence heeft gegeven. Het doel van deze terugkomdag: bijpraten, napraten en informeel terugblikken op dit grootse internationale evenement. Want reflecteren is belangrijk, zeker als het om het verleden gaat. Het was in meerdere opzichten een stralende dag.

Bestuur en Local Organisation Committee van de stichting FIG Working Week 2020 zullen het niet snel vergeten: 1.200 deelnemers hadden zich aangemeld en wilden naar de RAI in Amsterdam komen. Ze hadden een groots evenement in het vooruitzicht, en toen moest het evenement door COVID-19 gedwongen worden uitgesteld. We hebben de organisatie stilgezet en zijn geen verdere verplichtingen aangegaan. Wat afgezegd kon worden (zaalhuur, feestavond, excursies) hebben we afgezegd.

Om te voorkomen dat uitstel tot afstel zou leiden, hebben we er bij FIG op aangedrongen om toch vooral zo snel mogelijk een online evenement te mogen organiseren. Het zou meer dan een mooie proeftuin voor deze internationale vereniging van verenigingen kunnen worden. Een online programma kan over meerdere tijdzones worden verdeeld. En een online evenement is internationaal toegankelijker, en beter betaalbaar voor deelnemers wereldwijd. Van de beslissing om voor een online event te gaan heeft niemand spijt gehad. Het grootste deel van de aanmeldingen van 2020 werd omgezet naar 2021. Met iets meer aanmeldingen dan in 2020 hebben we een inhoudelijk goed evenement kunnen neerzetten (zie Geo-Info 2021-3). Internationale complimenten volgden voor het organisatieteam, dat elkaar ook al die tijd niet meer in persona had ontmoet.

Al voor het zomerreces werd daarom een heuse organisatie-reünie gepland. Dat het programma van zo’n dag ook een geokarakter zou moeten hebben, lag voor de hand. Ben Viveen, werkzaam bij Rijkswaterstaat en projectleider Marker Wadden, was meteen bereid om daaraan invulling aan te geven.

De actieve vrijwilligers van FIG 2020/2021 verzamelden zich al vroeg op zaterdagochtend 18 september in de Bataviahaven te Lelystad. De schipper van de tjalk Zorg met Vlijt – het had zo maar het motto van het organisatiecomité kunnen zijn – bracht de deelnemers met enige vertraging door de mist naar de Marker Wadden. Deze aangelegde archipel van 70 hectare in het Markermeer is onderdeel van het Nationaal Park Nieuw Land. Het project is een samenwerking tussen Rijkswaterstaat en Natuurmonumenten, twee erg verschillende organisaties, die in het algemeen belang toch een gemeenschappelijke doel hebben weten te vinden: natuurherstel. De aanwezige sliblaag die de bodem van het Markermeer afdekt, werkt nogal verstikkend voor flora en fauna. Het slib werd door uitvoerder Boskalis uit de verre omgeving naar de nieuwe eilanden toegezogen, zodat daar (en bij de eilanden zelf) een basis voor nieuwe natuur kon ontstaan.

Zodra je aankomt op de Marker Wadden ruik je het pionieren op deze nieuwe archipel. En overal is er een eindeloos uitzicht. We waren niet de enigen in dit ‘robuuste natuurgebied in het hart van Nederland’, waar 12 kilometer aan wandelpaden en 700 meter (exact) strand de bezoekers verblijden. Ben wist tijdens de rondleiding interessante details te melden. Zo zorgt uitkijktoren De Steltloper niet enkel voor eindeloze vergezichten. Het hout van de toren heeft ook bijen meegebracht naar dit nieuwe land. Er zijn archeologische vondsten te over. Dat hier vroeger al mensen woonden en leefden en dat we de natuur van toen weer deels herstellen, doet menigeen verbazen. Zo reageren buitenlandse delegaties met bewondering en met onbegrip. Zo’n groot bedrag enkel voor natuurontwikkeling? Alleen al de zandzuigers naar Nederland varen, dat liep al in de miljoenen.

Een nieuw stuk land schept werk, niet alleen voor kartografen. Nieuw land leidt als vanzelf tot allerlei geografische vragen. Hoe werkt de kadastrale registratie voor zo’n nieuw perceel? Wie is eigenaar? In welk bestemmingsplan past het? Hoe bereikbaar is het voor de nooddiensten? Is er al een adres en postcode vergeven? Het barste van de geografische vragen. Ben deelde graag zijn inzichten en ervaring, met een al redelijke geowijs publiek.

De Marker Wadden zijn duidelijk nog niet 100 procent af, maar of dat ooit de bedoeling is? Wil je er wellicht overnachten? Dat kan in een huisje, op de camping of met je eigen boot bij een ligplaats in de haven. Voor hen die het havengeld willen vermijden: in de luwte voor het eiland leek het ook goed toeven. De terugweg naar Bataviahaven verwende ons met een zuchtje wind, en met luieren op het dek. Het was zo’n dag waarbij petje, zonnebril en fotogenieke kleding geen overbodige luxe bleken te zijn. Een stralende dag, en dat gevoel is gebleven.

Een dagje Marker Wadden is dus warm aan te bevelen. Net als een bijdrage leveren aan het internationale netwerk dat de FIG voor ons allemaal vertegenwoordigt. Met de haven in zicht was het tijd voor een laatste afscheidspraatje. Paula Dijkstra, Kadaster International én congres directeur, ging in op de verschillende overeenkomsten tussen de zeildag en de working week zelf: ook die ochtend was het wat mistig bij vertrek, bij de herstart van de working week was het ook navigeren door de mist. Eenmaal aangekomen bij de Marker Wadden brak de zon door. We hebben samen nieuw land ontdekt, net als voor het FIG, en zijn met frisse moed weer geland. Het canvasmateriaal van de FIG 2020/2021-stands, is verknipt tot nieuwe en unieke tassen en uitgedeeld aan de vrijwilligers. Symbolischer kon niet: nu was het echt afgelopen. Met een FIG-stropdas en -bagagelabel was de hint overduidelijk: volgende keer weer echt op reis voor het FIG.

Het bestuur van de Stichting FIG Working week 2020 (Kees de Zeeuw, Jaap Zevenbergen en ondergetekende), kijkt met Paula terug op een roerige periode. Maar die sluiten we met een zeer positief gevoel af. Onder de gegeven omstandigheden hebben we het beste eruit gehaald voor FIG, het FIG-netwerk en de Nederlandse geosector. Voorbij de horizon kijken, naar een volgend internationaal evenement, doen we nog niet. Deze stichting zal worden opgeheven, de missie is immers volbracht. We hopen dat een online deel van een working week een vast onderdeel van het FIGprogramma wordt. Naast een woord van dank aan de betrokken vrijwilligers, ook hartelijk dank aan Kadaster, Universiteit Twente / ITC en Geo-Informatie Nederland. Zij hebben ervoor gezorgd dat een dergelijk congres ‘in Nederland’ kon plaatsvinden